TEKEL'in sembol binasıydı artık bakın kimlere hizmet edecek!

Bölge Adliye Mahkemesi Başsavcılığı hazırlattığı proje ile binanın çok yönlü sosyal tesis olarak kullanılması için harekete geçti. Tarihi bina, Tekel’in özelleştirilmesinin ardından 2004 yılında hazineye geçmiş ve ardından “Kartal Cumhuriyet Başsavcılığı” bu binaya taşınmıştı. TEKEL’in sembollerinden biri olan binanın tarihi bir öyküsü de var...

Osmanlı’nın son döneminde tütün üretimi, işlenmesi, satışı ve her türlü ticareti “Duyun-u Umumiye” kapsamında “Reji” denilen idareye devredilmişti. Cumhuriyet’ten sonra tütün endüstrisinin geliştirilmesi için yeni yatırım ve araştırmalar yapıldı. Bu kapsamda da Kartal-Maltepe’de 1931 yılında küçük bir ‘tütün deneme evi’ kuruldu. Bu bölge özellikle seçildi çünkü öteden beri burada Dramalı (Selânik) göçmenler kendi çaplarında tütün yetiştiriyordu. Ardından bu deneme evlerini kapsamına alan “Tütün Araştırma Enstitüsü” kuruldu. 1934 yılında Mimar Bekir İhsan’ın projesini hazırladığı bina inşa edildi. “Arjantin stili” denilen oval köşesi binanın alameti farikası oldu. Enstitü de bu binada faaliyet göstermeye başladı. Uzun yıllar enstitü olarak faaliyet gösteren yapı, Tekel’in İstanbul’daki sembollerinden biri haline geldi.

Başsavcılıktı hakimevi olacak

Tekel’in 2004’te özelleştirilmesinin ardından bina, Tekel’in borçlarına karşılık hazineye devredildi. Aynı yıl da Adalet Bakanlığı’na tahsis edilerek “Kartal Cumhuriyet Başsavcılığı” olarak kullanılmaya başladı.

Kartal Adliyesi, İstanbul Anadolu Adliyesi’ne taşınınca bina boşaldı. Binanın bulunduğu alanda da İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri (İstinaf) inşa edildi. Daha önce İstanbul 5. Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları’nı Koruma Kurulu tarafından tescil edildiği için yapı bu inşa faaliyetinden etkilenmedi. Uzun zamandır boş kalan binanın hakimevi-sosyal tesis olarak değerlendirilmesi için proje hazırlandı. Adalet Bakanlığı’nın ilgili birimlerinin hazırladığı proje 5. Numaralı kurul tarafından onaylandı.